Uitdeling van winst bij verkoop pand aan dga

Een vermogensverschuiving van een bv naar de houder van een aanmerkelijk belang in de bv vormt een regulier voordeel uit aanmerkelijk belang als de bv daardoor verarmt en de onttrekking van vermogen plaatsvindt uit winst, winstreserves of binnen afzienbare tijd te behalen winst van de bv. Zowel de bv als de aanmerkelijkbelanghouder moet zich bewust zijn van de bevoordeling. Dit betekent dat een bv en haar dga onderling zakelijk moeten handelen. Is sprake van een bevoordeling, bijvoorbeeld omdat de bv zich een voordeel laat ontgaan ten bate van de dga in zijn hoedanigheid van aandeelhouder, dan vormt dat voordeel inkomen uit aanmerkelijk belang voor de dga. Een voorbeeld van het zich laten ontgaan van een voordeel is de verkoop van een vermogensbestanddeel voor een te lage prijs.

Een bv verhuurde een woon/winkelpand. In verband met een voorgenomen verkoop aan de dga liet de bv het pand taxeren. De taxateur stelde de onderhandse verkoopwaarde vrij van huur en gebruik vast op een bedrag van € 2,6 miljoen. Voor dit bedrag werd het pand door de bv aan de dga verkocht. In de tussentijd was de huurovereenkomst voor het winkelgedeelte, met tussenkomst van de kantonrechter, beëindigd en was een nieuwe huurder gevonden. De oude huurprijs was € 86.000 per jaar. De nieuwe huurprijs kwam uit op € 200.000 per jaar. De nieuwe huurder betaalde een bedrag aan sleutelgeld van € 175.000. De nieuwe huurovereenkomst was tot stand gekomen voor de overdracht van het pand aan de dga, maar ging pas geruime tijd later in. De taxateur van de Belastingdienst berekende de waarde van het pand op € 3.450.000. De Belastingdienst merkte een bedrag van € 1.025.000 aan als voordeel uit aanmerkelijk belang van de dga. Dat bedrag bestond uit het verschil tussen getaxeerde waarde in verhuurde staat van het pand en de verkoopprijs, vermeerderd met het sleutelgeld van € 175.000.

De rechtbank schoof de taxatie die de bv had laten uitvoeren terzijde, gezien de ontwikkelingen in de periode na de datum van de taxatie en de datum van overdracht van het pand. De taxatie van de Belastingdienst accepteerde de rechtbank wel. De rechtbank vond aannemelijk dat de dga het voordeel van de te lage verkoopprijs had genoten in zijn hoedanigheid van aandeelhouder en dat de dga en de bv zich daarvan bewust waren. Ten aanzien van het sleutelgeld stond vast dat de dga dit had ontvangen. De rechtbank beantwoordde de vraag of aannemelijk was dat de dga dit sleutelgeld in zijn hoedanigheid van aandeelhouder van de bv had ontvangen bevestigend. Gezien de betrokkenheid van de dga bij de totstandkoming van de nieuwe huurovereenkomst vond de rechtbank aannemelijk dat de dga en de bv zich hiervan bewust waren.

Bedrijfsovernamefonds voor jonge boeren

In het regeerakkoord heeft het kabinet de komst van een bedrijfsovernamefonds voor jonge boeren aangekondigd. Dat fonds dient om de overname van het gezinsbedrijf en investeringen in innovatie te financieren. De minister van Landbouw heeft in een brief aan de Tweede Kamer de hoofdlijnen van het bedrijfsovernamefonds uiteengezet.

Het fonds is niet bedoeld voor de financiering van de bedrijfsovername zelf, omdat daarvoor andere instrumenten bestaan zoals de Borgstellingsregeling Landbouw. De minister wil overnemende en startende agrarische ondernemers uitdagen om bij de bedrijfsovername te investeren in innovatieve en duurzame bedrijfsontwikkeling. De aanvullende investeringen moeten op basis van een reële begroting van het investerings- of bedrijfsplan bijdragen aan een of meer toetsingscriteria van de Landbouwvisie. De aankoop van extra grond en van dieren- en fosfaatrechten wordt uitgesloten van het fonds vanwege het prijsopdrijvende effect.

Het beschikbare budget bedraagt € 75 miljoen. De minister wil € 64 miljoen gebruiken voor een nieuwe Garantieregeling Vermogensversterkend Krediet (VVK) en € 11 miljoen voor het opzetten van een opleidings- en coachingstraject. De Garantieregeling VVK moet het voor financiers aantrekkelijker maken om achtergestelde leningen te verstrekken. Onderzocht wordt om de Garantieregeling VVK als een nieuwe regeling onder de bestaande Borgstelling MKB-Landbouwkredieten te brengen en uit te laten voeren door RVO.nl. Door gebruik te maken van een bestaande regeling kan de nieuwe regeling relatief snel en gemakkelijk operationeel worden.
Het opleidings- en coachingstraject is bedoeld om het agrarisch ondernemerschap te versterken. Er zal cursusmateriaal worden ontwikkeld om boeren inzicht te geven in wat er komt kijken bij de overname van een gezinsbedrijf. Het is de bedoeling dat de nieuwe regeling voor de zomer operationeel is.

Herinvesteringsreserve benut voor herstel fundering pand

De belastingheffing die een ondernemer behaalt bij de verkoop van een bedrijfsmiddel kan worden uitgesteld door de vorming van een herinvesteringsreserve. De herinvesteringsreserve is de opvolger van de onder de Wet IB 1964 bestaande vervangingsreserve. De toepassingsmogelijkheden van de herinvesteringsreserve zijn ruimer. Zo geldt, anders dan bij de vervangingsreserve, niet als uitgangspunt de eis dat het nieuwe bedrijfsmiddel eenzelfde economische functie vervult als het verkochte bedrijfsmiddel. Die eis geldt alleen bij afboeking van de herinvesteringsreserve op een bedrijfsmiddel waarop niet of langer dan tien jaar wordt afgeschreven.

Hof Den Haag accepteerde de vorming van een herinvesteringsreserve voor de bij verkoop van een bedrijfspand behaalde boekwinst en de afboeking daarvan op de kosten van herstel van de fundering van het eerder gekochte vervangende bedrijfspand. De funderingswerkzaamheden waren zo ingrijpend dat het pand daardoor werd verbeterd. Op de kosten van verbetering kan een herinvesteringsreserve worden afgeboekt.
Wanneer de kosten van herstel of vernieuwing van een bedrijfsmiddel in verhouding tot de aanschaffingskosten aanzienlijk zijn, moeten deze kosten op grond van goed koopmansgebruik worden geactiveerd, voor zover de kosten niet zijn veroorzaakt door het gebruik van het bedrijfsmiddel na de aanschaf ervan door de ondernemer. Deze te activeren kosten gelden als een herinvestering, ook als de vernieuwing of het herstel plaatsvindt op een later tijdstip dan de aanschaf. Dat was al zo onder de regeling van de vervangingsreserve. Omdat het toepassingsgebied van de herinvesteringsreserve ruimer is, geldt dat ook voor de herinvesteringsreserve, aldus de Hoge Raad.

Hogere bijtelling auto van voor 2017 geen discriminatie

Per 1 januari 2017 is de standaardbijtelling voor privégebruik van een auto van de zaak verlaagd van 25 naar 22% van de cataloguswaarde van de auto. Deze verlaging geldt alleen voor auto’s die op of na deze datum op kenteken zijn gezet. Voor auto’s die voor 1 januari 2017 op kenteken zijn gezet geldt op grond van het overgangsrecht de oude standaardbijtelling van 25%. Het verschil in bijtelling geldt ook als de fabrikant aan de auto niets heeft gewijzigd en een in 2017 of later op kenteken gezette auto gelijk is aan een voor 2017 op kenteken gezette auto van hetzelfde type. Door het overgangsrecht worden gelijke gevallen ongelijk behandeld.

Volgens de Hoge Raad houdt iedere wetswijziging in, dat onderscheid wordt gemaakt tussen gevallen die zich hebben voorgedaan vóór en gevallen die zich hebben voorgedaan nà het tijdstip van wijziging. Dat onderscheid is in beginsel geen discriminatie, omdat anders de wetgever de mogelijkheid niet heeft om wetten in te voeren of te wijzigen. Ook als de wetgever een wetswijziging voorziet van overgangsrecht is de wijziging in beginsel geen discriminatie. Niet iedere ongelijke behandeling van gelijke gevallen is verboden. Dat geldt alleen voor die gevallen waarin een redelijke en objectieve rechtvaardiging voor de ongelijke behandeling ontbreekt. De Hoge Raad vindt in de totstandkomingsgeschiedenis voldoende rechtvaardiging voor de ongelijke behandeling.

Besteding geleend geld aan eigen woning

Een lening die is aangegaan voor de aanschaf, het onderhoud of de verbetering van een eigen woning wordt aangemerkt als een eigenwoningschuld. De betaalde rente over een eigenwoningschuld is aftrekbaar voor de inkomstenbelasting.
Om een lening als eigenwoningschuld aan te kunnen merken moet de woningeigenaar aannemelijk maken dat hij het geleende geld heeft besteed voor de eigen woning. Dat kan met behulp van nota’s en betaalbewijzen. Kan de woningeigenaar de besteding van het geleende geld niet aannemelijk maken, dan is de rente over de lening niet aftrekbaar.

In een procedure voor Hof Arnhem-Leeuwarden was in geschil of leningen, die enkele jaren na de aanschaf van de woning waren aangegaan, als eigenwoningschuld konden worden aangemerkt. Geruime tijd voor het aangaan van de leningen waren onderhouds- en verbeteringswerkzaamheden aan de woning uitgevoerd. De woningeigenaar had geen bewijsstukken van de besteding van het geleende geld. Een van de leningen was niet aangegaan door de woningeigenaar zelf, maar door zijn ouders. Het hof vond niet aannemelijk dat de leningen als eigenwoningschuld waren aan te merken. Dat betekende dat de rente over deze leningen niet aftrekbaar was.